ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Κοντά στα συλλογικά αίτια του Τρωικού πολέμου υπήρχαν και τα ατομικά κίνητρα για τη συμμετοχή σε επιθετικούς πολέμους, που ήταν πάντα η απόκτηση δόξας (ηθικό κίνητρο) και πλούτου (υλικό κίνητρο): στα ομηρικά χρόνια τα λάφυρα που αποκτούσε ο πολεμιστής δεν είχαν μόνο υλική αξία, αλλά επιπλέον αποτελούσαν απόδειξη ηρωισμού και έδιναν τιμή στον ήρωα.
Τα όρια στο δίκιο και στο άδικο του Αγαμέμνονα και του Αχιλλέα
Η απόφαση του Αγαμέμνονα να αναπληρώσει τη Χρυσηίδα με άλλη γυναίκα είναι για τον ίδιο δικαιολογημένη, επειδή όπως αυτός υποχώρησε στο θέλημα του θεού, είναι υποχρεωμένοι και οι άλλοι να υποχωρήσουν στη δική του απαίτηση.
■ Πράγματι είναι ταπεινωτικό για έναν αρχιστράτηγο να είναι ο μόνος που θα μείνει χωρίς λάφυρο όμως ο Αγαμέμνονας αποτελεί ειδική περίπτωση γιατί ο πόλεμος γίνεται για την τιμή της δικής του οικογένειας και επομένως δεν είναι δίκαιο να αδικήσει κάποιον άλλο αρχηγό, από αυτούς που ήρθαν να βοηθήσουν την οικογένεια του.
Από την άλλη, ο θυμός του Αχιλλέα είναι δικαιολογημένος γιατί ως πρωτοπαλίκαρο του αχαϊκού στρατού απαιτεί να αναγνωρίζεται η προσφορά του στο πεδίο της μάχης, Όμως ο Αγαμέμνονας όχι μόνο δεν τον τιμά όσο του αξίζει, αλλά αντίθετα τον αδικεί και τον προσβάλλει, απαιτώντας το δικό του λάφυρο και η αφαίρεση των λαφύρων θεωρούνταν προσβολή της τιμής του πολεμιστή.. Επομένως, η έννοια της τιμής για τον Αχιλλέα συνδέεται με την αξία που έχει κάποιος ως πολεμιστής, ενώ για τον Αγαμέμνονα με το κύρος που του δίνει η εξουσία.
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Η λέξη τιμή σήμαινε από τα ομηρικά ακόμη χρόνια και το αξίωμα και την (αγοραστική) αξία ενός αγαθού. Τις ίδιες ακριβώς σημασίες είχε η λέξη και στην κοινωνία της Αθήνας του 5ου αι. πΧ Ωστόσο στη δημοκρατική κοινωνία της πόλης κοντά στην ηρωική διάσταση της λέξης προβάλλεται ακόμα πιο πολύ η πολιτική-δημοκρατική της διάσταση σχετικά με τη συμμετοχή του πολίτη στις δημοκρατικές διαδικασίες και στα αξιώματα του δήμου. Γι αυτή τη διάσταση κινείται αρνητικά η λέξη άτιμος, εκείνος δηλαδή ο οποίος έχει στερηθεί από το κράτος τα πολιτικά του δικαιώματα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου